Na mijn val is er veel verandert in mijn dagelijks leven en met de mensen om me heen. Mijn gezin heeft veel moeten opvangen en aanpassen, omdat ik NAH op liep. Mijn man heeft ons hele gezin draaiende gehouden en mij de ruimte gegeven voor mijn herstel. Ik voelde me veel schuldig, want ik kon aan al mijn eigen eisen niet voldoen. Ik was niet de moeder die ik wilde zijn, niet de vrouw, niet de zus, niet de (schoon)dochter, niet de vriendin, niet de werknemer. Dit was iets wat ik als een grote last bij me droeg.
Het besef hoe de afgelopen jaren zijn geweest voor mij, mijn gezin en de mensen om me heen krijgt steeds meer ruimte. Dit komt omdat het inmiddels ook weer goed met mij gaat. Lange tijd had ik de woorden niet, stond ik in de overlevingsstand en wist ik niet waarom ik dingen deed zoals ik het deed.
Het hele gezin stond op zijn kop door NAH
Mijn man heeft in de eerste jaren voor het hele huishouden gezorgd. Hij werkte, regelde de kinderen, school, hun sport, deed het huishouden, de boodschappen en het koken. Waar ik kon sprong ik bij, maar dit was minimaal en onvoorspelbaar. Mijn jongste zoon was 6 toen ik was gevallen. Hij liep elke dag in zijn eentje naar school en afspreken met vriendjes deed hij niet. Bij ons thuis kon het niet en spelen bij vriendjes daar kon ik hem niet naar toe brengen.
Onze oudste zoon was 9. Hij heeft veel voor me gezorgd. Smeerde broodjes tussen de middag voor zichzelf en zijn broertje als het mij niet was gelukt. En zorgde voor me en wilde graag thuis zijn om mij in de gaten te houden. Vaak als de kinderen in de middag thuiskwamen van school lag ik op bed om de dag vol te houden en omdat ik de drukte van hen thuis niet aan kon.
Een impact voor het hele gezin
Het hersenletsel trof niet alleen mij, maar dus ook mijn man en kinderen. We zochten naar oplossingen om de tijd zo goed mogelijk door te komen. We werden creatief met het vinden van tijd waarop ik er wel voor de kinderen kon zijn. Dat was bijvoorbeeld met het naar bed brengen, dan had ik tijd voor ze alleen en waren ze lekker rustig. Voorlezen kon ik niet, maar ik werd voorgelezen. Bij eetmomenten kon ik niet aanwezig zijn, dit was te druk. Ik liep in de ochtend en in de avond tijdens het eten met de hond, zodat ik niet overprikkelt raakte.
De begeleiding ontbrak
Als ik terugkijk dan had ik het heel prettig gevonden als er begeleiding voor mijn gezin was geweest. Hoe fijn was het geweest als ons gezin destijds was begeleid en uitleg had gekregen over hersenletsel. Dat er aandacht en tijd was geweest voor de kinderen en hun verhaal. Dat was waar ze behoefte aan hadden! Of dat hun was verteld waarom hun moeder zoveel op bed lag, niet op het schoolplein stond, er geen speelafspraken gemaakt konden worden, geen voetbal kon kijken, niet kon rijden naar uitwedstrijden en waarom ik vaak boos of moe was.
Mijn man en ik zaten midden in dit verhaal. We waren aan het overleven op ons eigen stuk. Het voelde in die tijd niet echt samen maar apart. We hadden nauwelijks ruimte voor elkaars verhalen. Toen het beter met me ging ben ik gaan onderzoeken wat mijn kinderen nodig hadden en het bleek dat ze beide hulp nodig hadden. Vooral de jongste was erg onzeker. De kinderen hadden behoefte aan duidelijkheid en structuur van thuis, dat er iemand voor ze was, maar dat kon ik ze als moeder lange tijd niet geven.
Vriendschappen zijn veranderd door NAH
Het lukte me niet om in contact te blijven met de mensen om me heen. Dit was om verschillende redenen. Ik had het vermogen niet qua energie, cognitief kon ik de gesprekken niet volgen, er was te veel informatie of er waren meerdere mensen waardoor het duizelde in mijn hoofd. Dit wilde ik niet! Ik schaamde me voor mezelf, want ik wilde niet zo zijn. Ik was niet meer de Anita die enthousiast, betrokken, geïnteresseerd en attent was. Berichtjes sturen daar deed ik heel lang over en durfde ik niet. Ik wist wel wat ik wilde typen, maar ik had geen idee hoe de spelling was van sommige woorden. En ik was bang om schrijffouten te maken, niet op woorden te kunnen komen, te stotteren, gesprekken niet kon volgen of de namen van hun kinderen niet meer weten. Ik wilde niet dat vriendinnen mijn onvermogen zagen.
De angst die ik voelde was als ze daarachter zouden komen dan verlies ik ze. Dan zouden ze me gek vinden en niet de moeite waard. Ik wilde deze kwetsbare kant liever niet delen. Althans niet willen, ik wist niet goed wat er allemaal aan de hand was. Het afstemmen met de ander vond ik ook moeilijk.
Nu het beter gaat besef ik me weer dat als een ander praat ik kijk naar de ander, luister naar de ander en mijn gevoel afstem met de ander en dan goed kan snappen wat iemand zegt. Ik was niet in staat om deze dingen te verbinden en miste daardoor veel informatie in een gesprek. Het liefst wilde ik mezelf beschermen door weg te zijn van iedereen, in mijn eentje werken aan mijn revalidatie en wanneer ik mezelf weer goed genoeg zou vinden zou ik terugkomen. Ik had voor mijn gevoel geen enkele filter meer. Alle geluiden, gevoelens, gedachten en beelden kwamen keihard in mijn brein binnen.
Voor mijn familie was het ook lastig, ze stonden langs de zijlijn. Ze wilden wel helpen, maar ik was niet in staat om te zeggen wat ze voor me konden doen. Ze wilden alles wel doen, maar het liefst was ik alleen, alleen met mezelf en geen mensen om me heen. Nadenken over boodschappen of wat ze in huis voor me konden doen dat kon ik al niet bedenken. Daarnaast zou er dan iemand bij mij thuis zijn of voor mij iets willen doen, waar ik me dan weer schuldig over zou voelen.
Zoals je leest heb ik me veel schuldig gevoeld. Ergens is het iets van mij als persoon, maar het is ook omdat ik weinig herkenning vond en me alleen vond staan in dit proces. Ik had de eerste 2 jaren geen hulp voor mijn hersenklachten, omdat ik geen diagnose kreeg. Ik heb in die tijd veel aan mezelf en mijn klachten getwijfeld.
Met mijn artikelen wens ik dat er aandacht is voor NAH, dat er mensen zijn die er iets aan kunnen hebben. Dat er herkenning is of dat ze het anderen kunnen laten lezen, als ze zelf de woorden nog niet hebben gevonden.
Artikel in audio vorm
Wil je het artikel liever luisteren in plaats van lezen? Anita heeft speciaal voor jou dit artikel in gesproken. Je kunt het artikel luisteren via deze link: