Geluk laat zich moeilijk vangen. Het zit hem vaak in die vluchtige momenten dat we intens genieten van de mensen of ervaringen in ons leven. We worden dan overvallen door een golf van fijn voelende emoties zoals zorgeloosheid, blijdschap en dankbaarheid.
Met name deze laatste emotie blijkt volgens neurowetenschappers zeer bepalend voor ons geluksgevoel. Dankbaarheid is misschien wel de kortste route naar een geluksgevoel voor jezelf en de anderen om je heen.
In onze drukke westerse wereld nemen we echter zelden de tijd om even stil te staan en dankbaar te zijn voor wat we hebben. Maar juist door dat wél te doen, vinden we het geluksgevoel dat we zo jachtig nastreven in onze volgeplande en carrièregedreven levens.
Wat is dankbaarheid?
Dankbaarheid is veel meer dan alleen het rationele besef dat je het getroffen hebt met je omstandigheden. Dankbaarheid is een van de meest krachtige emoties die je kunt voelen en staat gelijk aan geluk en positiviteit.
Het is hiermee de tegenhanger van negatieve emoties en gewoonten, die het ervaren van dankbaarheid dan ook stevig in de weg kunnen zitten. Voorbeelden hiervan zijn onder meer het vergelijken van jezelf met anderen of een te grote focus op het verleden of de toekomst.
Wat dankbaar zijn doet met je brein
Dat dankbaar zijn je geluksniveau vergroot, is geen zweverige theorie. Neurowetenschappelijke onderzoeken laten duidelijk zien dat dankbaarheid sterk bijdraagt aan het ervaren van positieve emoties en de persoonlijke ontwikkeling stimuleert. Regelmatig dankbaar zijn kan daarnaast je emotionele intelligentie en de neuronendichtheid in je brein vergroten.
Dit zijn 4 dingen die in de hersenen gebeuren als je dankbaar bent:
1). Je brein maakt meer dopamine aan
Wanneer je je dankbaar voelt, maakt je brein allerlei neurotransmitters aan. Een van die neurotransmitters is dopamine, een gelukstofje dat nauw is betrokken bij onder meer je plezier, beloning, motivatie, concentratie en beweging. Een verhoogde aanmaak van dopamine zorgt ervoor dat je je fijn voelt en meer positiviteit verspreidt in je omgeving.
2). Je brein maakt meer serotonine aan
Een andere neurotransmitter waarvan dankbaarheid de aanmaak verhoogt is serotonine. Ook dit is een gelukstofje, dat zorgt voor een stabiel humeur en helpt om je meer ontspannen te voelen. Een tekort aan serotonine speelt daarnaast een belangrijke rol bij het ontstaan van depressiviteit en chronische stress met alle daarbij horende symptomen.
3). Meer activiteit in de dorsomediale prefrontale cortex
De dorsomediale prefrontale cortex is een hersengebied dat onderdeel is van het defaultnetwerk in je brein. Dit hersendeel is betrokken bij onder meer je creativiteit, leervermogen en het nemen van intelligente beslissingen. Dankbaar zijn verhoogt de activiteit in de dorsomediale prefrontale cortex, met name wanneer deze dankbaarheid ook verbaal of schriftelijk (door journalen) wordt geuit.
4). Meer activiteit in de ventromediale prefrontale cortex
Dankbaar zijn verhoogt ook de activiteit in de nabijgelegen ventromediale prefrontale cortex. Dit hersengebied wordt door neurowetenschappers geassocieerd met altruïstisch gedrag, waarbij je anderen helpt zonder eigenbelang. Dankbaarheid zorgt er dan ook voor dat je sociale verbinding zoekt door je te richten op het belonen van anderen in plaats van jezelf.
Hoe kun je vaker dankbaar zijn?
Dankbaar zijn is goed voor iedereen. Het zorgt voor meer geluk en positiviteit bij jezelf en anderen en leidt door altruïstischer gedrag tot een betere wereld. Maar hoe kun je nu vaker dankbaar zijn in het drukke dagelijkse bestaan van tegenwoordig?
Hebb’s rule stelt het volgende: “Neurons that fire together, wire together.” Kort samengevat komt dit erop neer dat hersenverbindingen die je vaak gebruikt steeds effectiever gaan samenwerken. Het oefenen van dankbaarheid zorgt er dan ook voor dat je er steeds beter in wordt.
Vanuit de neurowetenschap en ook uit eigen ervaring weet ik dat er 2 extreem effectieve manieren zijn om dankbaarheid te oefenen: journalen en meditatie.
Direct aan de slag met het oefenen van dankbaarheid? Check dan zeker mijn Brain Balance-journal om hiermee een mooie start te maken. Leuk om te weten: deze journal is er ook voor tieners en kinderen en behandelt naast dankbaarheid nog veel meer andere belangrijke breinthema’s!
